کوچینگ از جمله اصطلاحات پر تکراری است که امروزه آن را می شنویم. شاید با افراد بسیاری برخورد کرده باشید که در زمینه های مختلف مانند کاری و یا زندگی از شخص کوچ راهنمایی دریافت می کنند. اما به نظر شما اصلا این coaching چیست؟ چه شاخه هایی داشته و ضرورت آن در زندگی امروزه ما چیست؟

اگر این ها سوال هایی است که در ذهن شما نیز وجود دارد و قصد دارید که پاسخ آن را بدانید لطفاً تا پایان مقاله ما را همراهی کنید‌.

کوچینگ چیست؟

Coaching به فرایندی گفته می شود که شخص کوچ به عنوان کسی که درون این زمینه دارای مهارت و دانش است با ایجاد یک فضای امن و مطمئن سبب ایجاد یک رابطه بین خود و شخص مراجعه کننده می شود.

در این فرآیند شخص کوچ سعی دارد با پرسیدن سوال های مربوط و کلیدی از فرد او را راهنمایی کرده تا از توانایی های خود برای حل مشکلات استفاده نماید. زیرا اشخاص کوچ بر این باور هستند که هیچ کس جز خود فرد نمی تواند مشکلات و مسائل زندگی خود را حل کند، زیرا از جنبه های مختلف خود و زندگی‌اش آگاهی دارد.

با این تعاریف به زبان ساده کوچینگ را می توان فرآیندی معرفی نمود که هدف آن بهبود عملکرد افراد و ارتقای سطح زندگی آن ها است که به جای تمرکز به گذشته و آینده‌ای دور بر روی زمان حال تمرکز دارد. در واقع می توان گفت باز کردن و شناخت پتانسیل توسط شخص برای حداکثر کردن عملکرد خود هدف اصلی این فرآیند است.

این فرآیند به اشخاص می گوید که پازل های زندگی خود را بدون هیچ گونه قضاوت و یا پیش داوری کنار یک دیگر قرار داده و یک تصویر شفاف از زندگی خود بسازند. شخص کوچ به فرد کمک می کند تا توانایی و نیرو های درونی خود را شناخته و با تمرکز بر روی آن ها با اهداف و آرزوهایی که دارند دست پیدا کنند.

آیا کوچینگ یک اصطلاح تازه وارد است؟

بسیاری از مقالات و کتاب ها به این موضوع اشاره دارند که در سال ۱۹۳۷ برای اولین بار coaching با معنایی که نزدیک به معنای امروزه است به کار گرفته شده است. در مقاله‌ای که توسط شخصی به نام گوربی نوشته شده است کوچینگ معنای مشابه آموزش دارد.

به این صورت که گوربی بیان کرده است:《برای بهبود عملکرد در یک محیط کار، افراد با تجربه‌تر باید coaching افراد کم تجربه‌تر و کم مهارت را به عهده بگیرند.》

البته شخصی به نام جاناتان پسمور که از جمله محققان معروف در زمینه کوچینگ است، بیان می کند که در سال 1911 coaching نیز درون متن های مدیریتی و مهارتی وجود داشته اما معنایی امروزه را نداشته و بیشتر به معنای آموزش و راهنمایی بوده است.

اما این که بخواهیم بر سر تاریخچه پیدایش کلمه coaching با یک دیگر بحث کنیم، یک کار بی‌فایده و وقت‌گیر است. زیرا این کلمه تا چندین دهه رواجی نداشته و چیزی که ما امروزه از آن به عنوان کوچ و coaching یاد می‌ کنیم مربوط به سی یا چهل سال پیش یعنی دهه هشتاد و نود میلادی است.

تفاوت بین تدریس، منتورینگ و کوچینگ و مشاوره

این چهار مهارت دارای ویژگی های مشترک هستند ولی با داشتن ویژگی های مشترک، تفاوت هایی نیز با یک دیگر دارند. در این قسمت از مقاله قصد داریم به بیان تفاوت بین این چهار مهارت بپردازیم.

تدریس

در فرایند تدریس، معلم و یا آموزگار در تلاش است به دانش آموز هایی که در حال یادگیری هستند دانش خود را انتقال بدهد. در این فرآیند معلم نیز همانند شخص کوچ از روش های تعاملی و مشارکتی استفاده می کند ولی مانند کوچینگ سطح دانش در بین دو طرف در تعادل نبوده و شخص مقابل در حال آموزش و یادگیری است.

در فرآیند تدریس مدرس سطح دانش بالاتری داشته و پاسخ سوال ها را می داند و در پی آن است که به دانش آموز، دانش خود را منتقل کند.

کوچینگ

شعار اصلی coaching این است که شخص پاسخ تمام مشکلات را در درون خود دارد. شخص کوچ در زمینه ‌ای متخصص نبوده بلکه به شخص کمک‌ می کند تا با شناخت قابلیت ها و ظرفیت های خود آن ها را آزاد نموده و ظرفیت های بالقوه کوچی به ظرفیت های بالفعل تبدیل کند.

در این فرایند تمرکز فرد بر روی اهداف و چیز هایی است که در سرش می گذرد. فرد می تواند از راهنمایی های شخص کوچ برای کمک و ارتقا افراد هم سطح، مافوق و یا زیر دست های خود استفاده کند.

در واقع مهارت کوچینگ در پرسیدن سوال های مناسب و درست برای کمک کردن به اشخاص و افراد است تا از این طریق و با بازگشت به درون خود راه حل مشکلات خود را پیدا کنند.

منتورینگ

منتورینگ شباهت بسیاری به coaching دارد. منتورینگ به اشخاص کمک می کند تا بتوانند با دریافت راهنمایی های مناسب نسبت به حالت تنها و یک نفره بهتر عمل نموده و سریع‌تر پیشرفت کنند.

در برخی از محیط های کاری افرادی را مشاهده خواهید کرد که به عنوان منتور خارج از رده بندی های مدیریتی در حال فعالیت بوده و افراد را راهنمایی می کنند‌. البته این نکته را نیز به خاطر داشته باشید منتور اشخاصی بوده که معمولا دارای تجربه و تخصص قابل ملاحظه‌ای هستند.

در این فرایند تمرکز افراد بیشتر بر روی آینده شخص بوده سعی بر این دارند که افق دید فرد را بیشتر کرده و سبب پیشرفت او در زمینه شغلی شوند. ولی تمرکز کوچینگ بر روی حال و مشکلات اورژانسی فرد است. این از جمله تفاوت های مهمی است که می توان بین منتورینگ و coaching بیان نمود.

مشاوره

مشاوره همانند مداخله درمانی بوده و بر روی گذشته فرد تمرکز دارد. در این روش فرد مشاور به شخص کمک می کند تا با غلبه بر موانع و مشکلاتی که در گذشته داشته است به سمت جلو حرکت کرده و پیشرفت کند.

انواع تخصص های کوچینگ

Cosching نیز مانند رشته های دیگر به مرور زمان تخصصی شده و گسترش پیدا کرده است و به زیر شاخه های تخصصی تر تقسیم بندی شده است. البته باید بگوییم که تقسیم بندی مشخص و شفافی برای فرآیند coaching وجود ندارد. اما معروف‌ترین دسته بندی که برای این فرآیند وجود دارد، عبارت‌اند از:

Coaching• مدیران اجرایی

مخاطب این نوع فرایند بیشتر مدیران اجرایی در رده های ارشد و گاه میانی هستند که شخص کوچ به بهبود عملکرد این افراد در محیط کار کمک می کند.

در واقع می توان گفت که این نوع کوچینگ برای افرادی مناسب است که قصد دارند عملکرد حرفه‌ای خود را بهبود ببخشند و بر اساس این تغیرات ایجاد شده اثر بخشی و عملکرد سازمان خود را ارتقا ببخشند.

coaching کسب و کار

با این وجود که بزینس کوچ به تازگی رواج پیدا کرده است اما در مورد تعریف آن نظر واحدی وجود ندارد. برخی بزینس coaching را مانند کوچینگ مدیران اجرایی می دانند و برخی دیگر این دو اصطلاح را با یک دیگر متفاوت می دانند.

مدیری که نقش کوچ دارد.

در این شاخه، کار اصلی مدیر، مدیریت سازمان است اما در کنار نقش های مدیریتی که دارد، نقش کوچ را نیز ایفا می کند. البته باید بگوییم که نقش کوچ مدیر ممکن است برای تمام زیر دست های او نباشد بلکه نقش کوچ را برای تعدادی دستیاران خود و یا مدیران اجرایی خود دارند.

coaching سلامت

Coachingسلامت نسبت به دیگر شاخه های این فرآیند، جوان ‌تر بوده و می توان گفت که در طی دو دهه اخیر اهمیت بالایی پیدا کرده است. این شاخه از کوچینگ باید توسط افرادی ارائه شود که درون حوضه سلامت تحصیل کرده و دارای تخصص و تجربه هستند.

لایف کوچینگ

می توان گفت هر چیزی را که نتوانیم در دسته های دیگر این فرآیند قرار بدهیم، درون دسته coaching لایف قرار می دهیم. یک تعریف ساده که می توان برا این شاخه از coaching بیان کرد این است که هر فعالیتی خارج از فضای کسب و کار باشد در دسته لایف coaching قرار می گیرد.

جمع بندی

مفهوم و اطلاح کوچینگ می تواند برای هر شخصی متفاوت باشد اما به صورت کلی تعریفی که می توان برای آن داشت این گونه است؛ coachung فرآیندی است که به فرد کمک کرده تا مشکلات خود را حل نموده و او راهنمایی می کند تا توانایی های بالقوه خود را بالفعل تبدیل کند. و با این روش عملکرد خود را بهبود ببخشند.

مهم نیست که شخص کوچ درون کدام یک از رشته های coaching مشغول است، زیرا یک کوچ خوب و حرفه‌ای می داند که راه حل تمام مشکلات فرد را باید درون خود فرد جست و جو کرد و نقش او در این راه کمک به فرد برای یافتن این راه حل ها است.

در واقع می توان گفت رابطه‌ بین کوچ و شخص یک رابطه گفت و گو بوده و کوچ در این رابطه بیشتر نقش یک تسهیل‌گر را دارد و با انجام پرسش های مختلف سعی دارد خود آگاهی فرد را افزایش بدهد و حس پذیرش مسئولیت را در او تقویت و بیدار کند.

همان گونه که در قسمت های قبل اشاره نمودیم درون کوچینگ چیزی به فرد تدریس نمی شود و یا چیز هایی که از قبل دیکته شده است به او ارائه نمی شود بلکه در این فرآیند با کمک شخص مشکلات بازبینی شده و فرد با بازگشت به درون خود و توانایی هایی که دارد با راهنمایی های کوچ راه